Zeg het in stilte – 14 februari 2017

gebaren

SERIE De taal voorbij: beeld !  #27

Werkcollege – Zeg het in stilte
datum: dinsdag 14 februari
locatie: Pakhuis de Zwijger in Amsterdam
met: Vadim Kimmelman, Christiaan Lam en Marijke Scheffener

Gebarentaal is krachtig. Kracht in stilte. Misschien omdat het niet een woord bij een beeld is, of omgekeerd, maar omdat de beelden en de woorden zijn samengesmolten in de gebaren.

Overigens, de termen in een aantal andere talen (sign language, langue des signes, il linguaggio dei segni, e.d.) dekken de lading al beter dan de Nederlandse of de Duitse term Gebärdensprache.

Wat zou een betere term zijn? Beeldtaal natuurlijk! Gebarentaal is immers een zeer innige samenwerking van woord en beeld: Het woord wordt door een beeld gevormd of anders gezegd, het beeld is het woord, het woord is in de vorm van een beeld.

Kortom, gebarentaal lijkt een heel praktische beeldtaal. De verschillende Indianenvolken van Amerika gebruikten gebarentaal als lingua franca. Zou gebarentaal misschien het meest geschikte universele communicatiemiddel zijn? I.p.v. Engels of Esperanto. Zaken die om onderzoek vragen.

Militairen gebruiken gebaren om elkaar te informeren in een directe, dynamische omgeving. Niet om een gezellig praatje te maken. Het laat de kracht zien van gebaren om zo min mogelijk communicatieve ruis te hebben. Dat is iets wat je nou nét niet kunt gebruiken in een mogelijk gevaarlijke situatie. De noodzaak van eenduidigheid geldt ook voor vergelijkbare situaties als landen op een vliegdekschip of het regelen van verkeer. Miscommunicatie kan immers grote gevolgen hebben.

Voormalig militair Christiaan Lam is specialist in eenduidige communicatie onder de hoge druk van een oorlogssituatie. Hij licht toe hoe complex het is om zelfs de allereenvoudigste boodschap aan een ander mens over te brengen.

Het andere uiterste van het spectrum wordt belicht door taalwetenschapper Phd. Vadim Kimmelman van de UvA. Hij laat zien hoe verregaand genuanceerd en abstract je kunt communiceren met gebarentaal. Hoe poezie klinkt in gebaren legt Marijke Scheffener uit.

aaeaaqaaaaaaaaxfaaaajgrjmdezmdq2ltfkytmtndblyi05yzlklwe2mjrinti2ytzizaChristiaan Lam is beroepmilitiair geweest en als onderofficier, net als elke militair, in aanraking gekomen met velddiensttekens en communicatie onder druk. Toen hij later in de buitensport actief werd, verbaasde hij zich over het gebrek aan communicatie en samenwerking. Daaruit is zijn trainingsconcept gekomen, dat gaat over samenwerking en communicatie onder druk.

vadimDr. Vadim Kimmelman, studeerde taalwetenschappen in Rusland (Russian State University for the Humanities, Moscow) en Nederland (MA programma “‘General linguistics”, UvA). gespecialiseerd in onderzoek naar grammatica’s van gebarentalen in vergelijking met gesproken talen. Deed  PhD onderzoek naar de informatie structuur in russische en in nederlandse gebarentaal.

marijkeMarijke Scheffener is sinds 1995 werkzaam als 2e graad docent (Bachelor) Nederlandse Gebarentaal (NGT) aan de Gebarentaalwetenschap van de afdeling Faculteit van de Geesteswetenschappen op de Universiteit van Amsterdam.

 

Gratis Entree. Aanmelden kan op de site van Pakhuis de Zwijger, of stuur een mailtje naar info@instituutvoorbeeldtaal.nl o.v.v. aanmelden Taal Voorbij #27, 14 februari 2017.