Wat is de boodschap? – 10 maart 2017

 

SERIE De taal voorbij: beeld !  #29

Werkcollege – Wat is de boodschap?
datum: vrijdag 10 maart
locatie: Pakhuis de Zwijger in Amsterdam
met: Jan Simons en Hilbert Kamphuisen

Politiek wordt doorgaans geassocieerd met woorden als ‘discussie’, ‘argumenten’, ‘overtuigen’, ‘retoriek’. Het politieke bedrijf wordt vooral als een verbale, een talige activiteit gezien.

Niets is minder waar zoals de gefotoshopte Alexander Pechtold te midden van pro-sharia islamitische betogers in een lange rij van voorbeelden laat zien. Het beeld speelt vooraan mee in de politieke strijd. En met impact.

Nieuw? Nee, spotprenten, foto’s, films hebben altijd een belangrijke politieke rol gespeeld. Maar met televisie, internet en social media is dat exponentieel toegenomen. De belangstelling van veel kiezers voor politieke vertogen is bescheiden en in verkiezingscampagnes gaat het maar om één ding: zoveel mogelijk kiezers achter je krijgen.

En dat betekent aandacht vragen én krijgen. Met oneliners en “onepictures”. Klaar. Nou nee.

De begrijpbaarheid, de leesbaarheid van een beeld is sterk afhankelijk van taal, van de combinatie van beeld en taal. Die combinatie blijken in de praktijk vooral metaforen te zijn. Metaforen zijn bij uitstek geschikt om de vaak onbewuste waarneming en begrip van de werkelijkheid te structureren.

Een abstract begrip als ‘tijd’ wordt bijvoorbeeld vaak in ruimtelijke metaforen voorgesteld (‘de toekomst ligt vóór ons’, ‘het verleden ligt achter ons’), een moeilijke taak als een af te leggen weg (‘het doel is bereikt’), enz.

Om het met een metafoor te zeggen: Hoe beeldtaal in verkiezingsspotjes werkt gaan we haarfijn ontrafelen.

Dr. Jan Simons –  UhD Nieuwe Media, Media Studies, Universiteit van Amsterdam. Publicaties over film, politiek en games.

 

 

Drs. Hilbert Kamphuisen – (29-08-1964 Utrecht) Begonnen als fotograaf en filmmaker voor Amnesty International. Eerste documentairefilm voor de VPRO  over het onzichtbare Algje Emiliania Huxley. Er volgden vele films en andere programma’s en omroepen. Sinds 2004 als docent verbonden aan de Universiteit van Amsterdam met het filmprogramma Poldox en NoP (Nieuws en Propaganda). Maker en producent voor DUS media & design en in 2014 het DIA (Documentaire Instituut Amsterdam) voor academisch onderwijs.