Je lichaam: je kan het je (niet) voorstellen – 26 november 2018

Illustratie: Louise Fitzhugh (uit Ellen Wiene Wijs)

Werkcollege – Je kan het je (niet) voorstellen
datum: maandag 26 november
locatie: Pakhuis De Zwijger, Amsterdam
met: Hein van Dongen en Bert Mulder

Beeld en taal spiegelen onze persoonlijke en culturele ontwikkeling. 

Sinds de wetenschappelijke revolutie wordt de uiterlijke wereld steeds preciezer in beeld gebracht, terwijl we sinds het impressionisme hetzelfde doen voor de innerlijke werkelijkheid.

Beelden helpen ons een taal te vinden voor onze ontdekkingen. Wat betekent dit voor de ontwikkeling van een virtuele werkelijkheid?

Filosoof Hein van Dongen en Informatieadviseur Bert Mulder onderzoeken met ons hoe beeld en taal ons helpen om onszelf en onze wereld te ontdekken.

Ons lichaam lijkt oerbekend. We kennen het immers uit eigen ervaring. En als we er meer van willen weten worden we door beeld en taal gestuurd: door vanzelfsprekende woorden (hart, arm, lever, brein) en door de duidelijke afbeeldingen uit een anatomische atlas.

Maar als je lichaamsbeelden uit verschillende tijden en culturen onderzoekt doe je een onthutsende ontdekking. Ons lichaam blijkt voor ons (en daarmee voor zichzelf) ook een raadsel te zijn. Je kan het op allerlei manieren afbeelden en benoemen, maar geen enkele kaart valt samen met het landschap en geen enkel woord omvat het ding. Misschien kunnen we om iets te begrijpen er soms zelfs beter juist geen voorstelling van maken.

De meeste beelden en concepten zijn van gisteren. Misschien hebben we om ons zelf te begrijpen af en toe een nieuwe beeldtaal nodig. Omdat je sommige dingen pas ziet als je het doorhebt.

Dr. Hein van Dongen is filosoof en muzikant, werkzaam als adviseur en docent. Recentelijk publiceerde hij een boek over Bergson (Boom) en (samen met Hans Gerding en Rico Sneller) Wild beasts of the philosophical desert (Cambridge). Hij werkt thans aan een boek over Esthetische ervaringen. Hij is verbonden aan Filosofie Oost-West in Utrecht.

Bert Mulder was lector informatie, technologie en samenleving, informatie adviseur van de Tweede Kamer en hoofd automatisering van een publieke omroep. Hij is lid van het Europees Cultureel Parlement en geïnteresseerd in ‘perennial philosophy’, de terugkerende concepten die herkend kunnen worden in de vele spirituele tradities van de culturen in de wereld.

Gratis Entree. @instituutvoorbeeldtaal.nl o.v.v. aanmelden Taal Voorbij #37, 26 november 2018. Aanmelden kan op de site van Pakhuis de Zwijger, of stuur een mailtje naar info@instituutvoorbeeldtaal.nl.